Czym jest formularz PR-1?
Wniosek PR-1 to oficjalny formularz ZUS służący do ubiegania się o pokrycie kosztów świadczeń zdrowotnych z funduszu wypadkowego. Jest przeznaczony dla osób, które poniosły szkody na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub u których stwierdzono chorobę zawodową i w związku z tym muszą ponieść koszty leczenia stomatologicznego lub szczepień ochronnych.
Podstawa prawna
Prawo do pokrycia kosztów świadczeń zdrowotnych wynika z art. 23 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 257).
Kto może złożyć wniosek PR-1?
Wniosek PR-1 mogą złożyć osoby, które spełniają następujące warunki:
- Posiadają ubezpieczenie wypadkowe;
- Doznały wypadku przy pracy lub stwierdzono u nich chorobę zawodową;
- W związku z wypadkiem lub chorobą poniosły koszty świadczeń zdrowotnych z zakresu stomatologii lub szczepień ochronnych;
- Świadczenia te nie są refundowane z innych źródeł (np. z Narodowego Funduszu Zdrowia).
Jakie koszty pokrywa ZUS?
Stomatologia
ZUS zwraca koszty leczenia stomatologicznego, które są niezbędne w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową. Mogą to być:
- Leczenie kanałowe;
- Protezy zębowe;
- Implanty stomatologiczne;
- Inne zabiegi stomatologiczne nierefundowane przez NFZ.
Szczepienia ochronne
Fundusz wypadkowy pokrywa również koszty szczepień ochronnych zaleconych w związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.
Ważny warunek - placówka z umową NFZ
Kluczowym warunkiem otrzymania zwrotu kosztów jest wykonanie świadczeń przez placówkę lub lekarza, który ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na udzielanie świadczeń opieki zdrowotnych. Świadczenia muszą być nierefundowane na podstawie odrębnych przepisów.
Jak wypełnić wniosek PR-1?
Kto wypełnia wniosek?
Wniosek PR-1 wypełnia lekarz, który będzie wykonywał świadczenia zdrowotne. To lekarz podpisuje wniosek i uzupełnia medyczną część dokumentu.
Dane osoby ubezpieczonej
We wniosku należy podać:
- PESEL;
- Rodzaj, seria i numer dokumentu tożsamości (jeśli brak PESEL);
- Imię i nazwisko;
- Adres zamieszkania (ulica, numer domu, numer lokalu, kod pocztowy, miejscowość);
- Nazwa państwa (jeśli adres jest inny niż polski);
- Numer telefonu kontaktowego.
Zakres wniosku
Należy zaznaczyć, o pokrycie kosztów jakiego rodzaju świadczeń wnioskujemy:
- Świadczeń stomatologicznych;
- Szczepień ochronnych.
Część medyczna wypełniana przez lekarza
Lekarz uzupełnia:
- Wywiad i opis stanu przedmiotowego;
- Rozpoznanie;
- Uzasadnienie konieczności wykonania świadczeń;
- Data i podpis wraz z pieczęcią.
Sposób przekazania należności
Należy wskazać preferowany sposób otrzymania zwrotu:
- Przelew na rachunek bankowy (należy podać numer rachunku);
- Pocztą na adres.
Wymagane załączniki do wniosku PR-1
Do wniosku PR-1 należy dołączyć następujące dokumenty:
- Protokół powypadkowy - jeśli miałeś wypadek przy pracy i byłeś zatrudniony na umowę o pracę
- Karta wypadku - jeśli miałeś wypadek przy pracy i pracowałeś na innej podstawie niż umowa o pracę (np. umowa zlecenie, dzieło, B2B)
- Decyzja Państwowej Inspekcji Sanitarnej - w przypadku stwierdzenia choroby zawodowej
Uwaga: Jeśli dokumenty te są już w posiadaniu ZUS, nie ma potrzeby dołączania ich ponownie.
Instrukcja wypełniania formularza
- Wypełnij WIELKIMI LITERAMI
- Pola wyboru zaznacz znakiem X;
- Wypełnij kolorem czarnym lub niebieskim (nie ołówkiem) wypełniając odręcznie;
- We wniosku koniecznie podaj adres do korespondencji;
- Podaj numer telefonu - to ułatwi kontakt w sprawie;
- Formularz elektroniczny wypełniaj w programie Adobe Reader lub Adobe Acrobat, nie w przeglądarce.
Gdzie i jak złożyć wniosek?
Wersja elektroniczna
Wniosek można złożyć elektronicznie poprzez:
- Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS;
- eZUS - elektroniczna platforma ZUS.
Aby złożyć wniosek elektronicznie:
- Zaloguj się na konto PUE;
- W katalogu usług wybierz "Złożenie dokumentu PR-1";
- Uzupełnij dane w formularzu i wydrukuj;
- Przekaż wniosek do wypełnienia placówce, która wykonuje usługę;
- Złóż wypełniony wniosek i dokumentację w ZUS lub wyślij pocztą.
Wersja papierowa
Wypełniony i podpisany wniosek wraz z załącznikami można:
- Złożyć osobiście w placówce ZUS
- Wysłać pocztą do właściwej jednostki ZUS
Procedura po złożeniu wniosku
Badanie przez lekarza orzecznika
Po złożeniu wniosku PR-1:
- Zbada Cię lekarz orzecznik ZUS;
- W przypadku świadczeń stomatologicznych dodatkowo zbada Cię lekarz konsultant stomatolog;
- Lekarz orzecznik może skierować Cię do konkretnej placówki lub lekarza, który wykona odpowiednią usługę medyczną.
Decyzja ZUS
Po zakończeniu postępowania otrzymasz decyzję o przyznaniu albo odmowie prawa do pokrycia kosztów świadczeń zdrowotnych.
Termin rozpatrzenia wniosku
ZUS rozpatruje wniosek PR-1 nie później niż w ciągu miesiąca od daty jego złożenia wraz z kompletem wymaganych dokumentów.
Praktyczne wskazówki
- Sprawdź, czy placówka ma umowę z NFZ: Przed rozpoczęciem leczenia upewnij się, że wybrany lekarz lub placówka ma podpisaną umowę z NFZ;
- Zachowaj dokumentację: Przechowuj protokół powypadkowy, kartę wypadku lub decyzję o chorobie zawodowej;
- Współpracuj z lekarzem: To lekarz wypełnia medyczną część wniosku, więc poinformuj go o wszystkich okolicznościach wypadku lub choroby;
- Zapisz formularz przed wypełnieniem: W przypadku wersji PDF najpierw zapisz plik na dysku, potem otwórz w Adobe Reader;
- Podaj aktualny kontakt: Upewnij się, że podany numer telefonu i adres są aktualne.
Inne wnioski o pokrycie kosztów
Oprócz wniosku PR-1 ZUS udostępnia również:
- PR-2 - Wniosek o pokrycie kosztów wyrobów medycznych (np. protezy ortopedyczne, aparaty słuchowe, okulary);
- PR-3 - Wniosek o zwrot kosztów skierowania pracownika na badania (dla pracodawców);
- PR-4 - Wniosek o rehabilitację leczniczą w ramach prewencji rentowej ZUS.
Podsumowanie
Wniosek PR-1 to ważne narzędzie dla osób, które doznały wypadku przy pracy lub u których stwierdzono chorobę zawodową. Dzięki niemu można otrzymać zwrot kosztów leczenia stomatologicznego i szczepień ochronnych nierefundowanych przez NFZ. Kluczowe jest, aby świadczenia były wykonywane przez placówki posiadające umowę z NFZ, a wniosek został wypełniony przez lekarza prowadzącego. ZUS rozpatruje wniosek w ciągu miesiąca, a decyzja o przyznaniu lub odmowie pokrycia kosztów jest wydawana po zbadaniu przez lekarza orzecznika.